Z badania GFK wynika, że stres jest zjawiskiem powszednim – odczuwa go niemal 98 proc. Polaków. Co trzeci respondent doświadcza go najczęściej w pracy lub w szkole. Kto z nas nie pamięta stresu towarzyszącego nam podczas sesji egzaminacyjnych? Najsilniej odczuwają go osoby poniżej 30 roku życia. Niestety większość młodych ludzi przeżywa większe lub mniejsze napięcia związane właśnie ze szkołą czy studiami. Jak radzić sobie ze stresem np. przed egzaminem czy wystąpieniem publicznym? Czym jest stres i jak go kontrolować? Sprawdź, co możesz zrobić, aby go pokonać i zadbać o swoje lepsze samopoczucie.
W literaturze psychologicznej istnieje wiele różnych definicji stresu. Jedną z bardziej znanych jest ta zaproponowana przez psychologa Richarda Lazarusa, uważanego za największy autorytet w tej dziedzinie. Wskazuje w niej, że stres jest relacją między jednostką i środowiskiem, którą to relację osoba ocenia jako nadwerężającą jej zasoby i zagrażającą jej dobrostanowi. Psycholodzy zwracają uwagę, że ocena sytuacji jako stresującej, bądź niezagrażającej jest podyktowana subiektywnym spojrzeniem na problem. Ta sama sytuacja może więc być przez jedną osobę interpretowana jako niebezpieczna, natomiast przez drugą, jako nie mająca znaczenia. Inny psycholog – Hans Selye, który jako pierwszy podjął próbę opisania czym jest stres, definiuje go jako nieswoistą reakcję organizmu na wymagającą sytuację. Dobrym przykładem obrazującym ten sposób rozumienia stresu jest sytuacja, w której uczeń zdaje egzamin maturalny. Wymagająca sytuacja, staje się przyczyną złego samopoczucia objawiająca się np. bólem żołądka czy rozdrażnieniem. W raporcie „Polacy a stres” czytamy, że ponad połowa z nas irytuje się gdy nie udaje nam zrealizować swoich planów. Podobny odsetek przyznaje, że zdarza im się impulsywnie reagować na zwykłe sytuacje życiowe czy zamartwiać się nawet z błahych powodów.Negatywne uczucia, czyli?Jak wynika, z raportu instytutu badawczego GFK istnieje korelacja pomiędzy identyfikowaniem źródła stresu a częstotliwością jego występowania. Na przykład osoby, które odczuwają stres częściej, przynajmniej raz w tygodniu, zdecydowanie chętniej przypisują go sytuacjom zawodowym. Jest kilka metod pozwalających trafnie zdefiniować negatywne odczucia, takie jak stres. Zdaniem psycholog – Julity Panufnik, konsultanta ds. rozwoju kariery w Dziale Praktyk i Karier Uczelni Łazarskiego, autorki cyklu warsztatów z umiejętności psychologicznych odbywających się na uczelni – młody człowiek powinien spojrzeć na stres, w tym także na inne negatywne odczucia, wielowymiarowo, tzn. z kilku płaszczyzn: „Mam na myśli, kontekst fizjologiczny, emocjonalno-behawioralny oraz poznawczy. Reakcja na stres przejawia się bowiem w tych trzech obszarach. Następuje wtedy pobudzenie układu sympatycznego, co w konsekwencji prowadzi do różnorodnych zmian w naszym organizmie, który podejmuje walkę ze stresem. Fizjologiczne symptomy, jakie możemy zaobserwować w takiej sytuacji to np. zwiększenie częstości oddychania, suchość w ustach, bladość twarzy czy uczucie ścisku w żołądku. Natomiast na poziomie emocjonalno-behawioralnym dostrzec można ogólne pobudzenie emocjonalne. Równolegle ze stresem mogą występować takie emocje, jak: strach, lęk, zniecierpliwienie, a także wstyd, jak również zachowania agresywne. Symptomy reakcji w obszarze poznawczym przejawiają się m.in. w trudnościach z zapamiętywaniem informacji, rozproszeniem uwagi i obniżeniem koncentracji oraz gonitwie myśli. Chcąc trafnie zdefiniować stres, młody człowiek powinien przede wszystkim umiejętnie obserwować to co się z nim dzieje. Nauczyć się czytania swoich reakcji i własnego ciała, aby móc ocenić zaistniałą sytuację. Po prostu obserwować siebie »z boku«, z pewnego dystansu. Dopiero takie spojrzenie daje pełny obraz i uzyskanie wglądu w siebie”.
W literaturze psychologicznej istnieje wiele różnych definicji stresu. Jedną z bardziej znanych jest ta zaproponowana przez psychologa Richarda Lazarusa, uważanego za największy autorytet w tej dziedzinie. Wskazuje w niej, że stres jest relacją między jednostką i środowiskiem, którą to relację osoba ocenia jako nadwerężającą jej zasoby i zagrażającą jej dobrostanowi. Psycholodzy zwracają uwagę, że ocena sytuacji jako stresującej, bądź niezagrażającej jest podyktowana subiektywnym spojrzeniem na problem. Ta sama sytuacja może więc być przez jedną osobę interpretowana jako niebezpieczna, natomiast przez drugą, jako nie mająca znaczenia. Inny psycholog – Hans Selye, który jako pierwszy podjął próbę opisania czym jest stres, definiuje go jako nieswoistą reakcję organizmu na wymagającą sytuację. Dobrym przykładem obrazującym ten sposób rozumienia stresu jest sytuacja, w której uczeń zdaje egzamin maturalny. Wymagająca sytuacja, staje się przyczyną złego samopoczucia objawiająca się np. bólem żołądka czy rozdrażnieniem. W raporcie „Polacy a stres” czytamy, że ponad połowa z nas irytuje się gdy nie udaje nam zrealizować swoich planów. Podobny odsetek przyznaje, że zdarza im się impulsywnie reagować na zwykłe sytuacje życiowe czy zamartwiać się nawet z błahych powodów.Negatywne uczucia, czyli?Jak wynika, z raportu instytutu badawczego GFK istnieje korelacja pomiędzy identyfikowaniem źródła stresu a częstotliwością jego występowania. Na przykład osoby, które odczuwają stres częściej, przynajmniej raz w tygodniu, zdecydowanie chętniej przypisują go sytuacjom zawodowym. Jest kilka metod pozwalających trafnie zdefiniować negatywne odczucia, takie jak stres. Zdaniem psycholog – Julity Panufnik, konsultanta ds. rozwoju kariery w Dziale Praktyk i Karier Uczelni Łazarskiego, autorki cyklu warsztatów z umiejętności psychologicznych odbywających się na uczelni – młody człowiek powinien spojrzeć na stres, w tym także na inne negatywne odczucia, wielowymiarowo, tzn. z kilku płaszczyzn: „Mam na myśli, kontekst fizjologiczny, emocjonalno-behawioralny oraz poznawczy. Reakcja na stres przejawia się bowiem w tych trzech obszarach. Następuje wtedy pobudzenie układu sympatycznego, co w konsekwencji prowadzi do różnorodnych zmian w naszym organizmie, który podejmuje walkę ze stresem. Fizjologiczne symptomy, jakie możemy zaobserwować w takiej sytuacji to np. zwiększenie częstości oddychania, suchość w ustach, bladość twarzy czy uczucie ścisku w żołądku. Natomiast na poziomie emocjonalno-behawioralnym dostrzec można ogólne pobudzenie emocjonalne. Równolegle ze stresem mogą występować takie emocje, jak: strach, lęk, zniecierpliwienie, a także wstyd, jak również zachowania agresywne. Symptomy reakcji w obszarze poznawczym przejawiają się m.in. w trudnościach z zapamiętywaniem informacji, rozproszeniem uwagi i obniżeniem koncentracji oraz gonitwie myśli. Chcąc trafnie zdefiniować stres, młody człowiek powinien przede wszystkim umiejętnie obserwować to co się z nim dzieje. Nauczyć się czytania swoich reakcji i własnego ciała, aby móc ocenić zaistniałą sytuację. Po prostu obserwować siebie »z boku«, z pewnego dystansu. Dopiero takie spojrzenie daje pełny obraz i uzyskanie wglądu w siebie”.
