Stypendium – czy możesz na nie liczyć?

Stypendia przyznawane są z kilku powodów, służyć mogą rozmaitym celom. W zależności od programu pozyskuje się je na różne sposoby, inaczej kształtują się przeznaczane na wsparcie studentów kwoty. A czy Tobie przysługuje stypendium?

Stypendium to nie tylko cenna pomoc materialna dla studentów, którzy znajdują się w trudnej sytuacji finansowej. To nie tylko nagroda za wybitne osiągnięcia w nauce. Niejednokrotnie to również jedyna szansa na to, aby przeprowadzić własny projekt badawczy lub zrealizować edukacyjne marzenie. Kwoty stypendiów wahają się od kilkuset do kilkudziesięciu tysięcy złotych; wypłacane są co miesiąc lub jednorazowo. Mimo tych różnic jedno jest pewne – stypendium zawsze się przydaje.

Stypendium socjalne, specjalne i rektora

Pierwszą kategorią stypendiów, z którą zazwyczaj zapoznają się studenci, są stypendia przyznawane przez uczelnie. Katalog tych świadczeń obejmuje stypendium socjalne (z możliwością zwiększenia kwoty stypendium z tytułu zakwaterowania w domu studenckim, na stancji lub w wynajmowanym mieszkaniu), stypendium specjalne dla osób niepełnosprawnych oraz stypendium rektora dla najlepszych studentów (w praktyce dla maksymalnie 10% studentów na danym kierunku). Informacji na temat zasad przyznawania takiej pomocy materialnej należy szukać w uczelnianych regulaminach, na stronach internetowych uczelni lub w odpowiednim sekretariacie. Stypendium socjalne wynosi z reguły kilkaset złotych (na Uniwersytecie Warszawskim od 200 do 860 złotych; na Uniwersytecie Jagiellońskim od 510 do 650 złotych), podobnie zresztą stypendium rektora (na Uniwersytecie Warszawskim – 300 złotych; na Uniwersytecie Jagiellońskim – ok. 400 złotych).Student może ubiegać się o stypendium bez względu na swój wiek, tryb podjętych studiów (stacjonarne, niestacjonarne) czy rodzaj szkoły wyższej, w której się uczy (publiczna, prywatna, medyczna, wojskowa itp.). Może przyjmować równocześnie stypendium socjalne, specjalne i naukowe. Ważne jest jednak to, że przysługuje mu tylko jedno stypendium socjalne – nawet wtedy, gdy studiuje na kilku kierunkach lub kilku uczelniach.

Stypendium ministra za wybitne osiągnięcia

Najlepsi studenci mogą również liczyć na wsparcie finansowe od ministra nauki i szkolnictwa wyższego – stypendium za wybitne osiągnięcia. Gra warta jest świeczki, gdyż chodzi o kwotę rzędu nawet 15 tysięcy złotych rocznie (od zeszłego roku studenci otrzymują stypendium ministra jednorazowo, a nie – jak to było wcześniej – w 10 transzach). Aby jednak mieć szansę na stypendium ministra, trzeba zaliczać się do grona 5% najlepszych studentów na danym kierunku lub mieć na swoim koncie wybitne osiągnięcia naukowe, artystyczne lub sportowe.

Stypendium na projekt

Młodzi naukowcy (studenci dwóch ostatnich lat jednolitych studiów magisterskich lub studiów II stopnia) ubiegać się mogą o stypendium w ramach programu Ventures. Głównym kryterium przyznania stypendium jest przydatność wnioskowanego projektu dla gospodarki (dziedzina nauki, jaką reprezentuje projekt, odgrywa tu rolę drugorzędną). Wybrane projekty mają szansę otrzymać 35 tysięcy złotych grantu badawczego. Imienne stypendium otrzyma również kierownik projektu.Diamentowe Granty to program stypendialny realizowany przez resort nauki. W ramach tego programu finansowane są projekty badawcze najlepiej zapowiadających się studentów. Pieniądze na przeprowadzenie badań otrzymuje zwykle sto projektów. Ich autorzy otrzymują comiesięczne wynagrodzenie w wysokości – uwaga! – 2,5 tysiąca złotych.

Stypendia pomostowe, stypendium „zamawiane”

Godne uwagi maturzystów i studentów są stypendia pomostowe. Finansowane są one przez – między innymi - Polsko-Amerykańską Fundację Wolności, Narodowy Bank Polski, Fundację PZU. Ideą tego programu stypendialnego jest pomoc uzdolnionej młodzieży z małych miejscowości, w szczególności z terenów popegeerowskich. Program skierowany jest zarówno do absolwentów szkół średnich kontynuujących naukę na uczelni wyższej, jak i do studentów II roku studiów (dla najlepszych studentów – stypendium „Prymus”) oraz kolejnych lat.O stypendium mogą postarać się także studenci kierunków zamawianych (matematycznych, przyrodniczych i technicznych), które uznano za kluczowe dla rozwoju krajowej gospodarki. Najlepsi studenci mogą liczyć nawet na 1 tysiąc złotych miesięcznie. Zasady przyznawania stypendium określają uczelnie.

Stypendium z wyboru

Interesującą inicjatywą jest również stypendium z wyboru. Co wyróżnia je na tle innych stypendiów? Fakt, że aby je uzyskać, nie trzeba dowodzić swoich osiągnięć akademickich ani trudnej sytuacji finansowej. Kryterium decydującym o przyznaniu stypendium z wyboru jest bowiem kreatywność aplikujących. Spośród zebranych aplikacji zwycięskie okażą się te, które zdobędą najwięcej głosów internautów. Laureaci tego niekonwencjonalnego plebiscytu dostaną jednorazowo od 1 tysiąca do 5 tysięcy złotych na realizację marzenia związanego z edukacją lub rozwojem zawodowym.Red. Barbara Stachnik